نویسنده: محمد کاظم کاظمی
سخن ما دربارهی وضعیت زبان فارسی در افغانستان معاصر بود. ما طی قریب به بیست برنامه، سیر تاریخی مناسبات دولتمردان افغانستان با زبان فارسی را بیان کردیم و گفتیم که به خصوص در قرن اخیر، نگاه حکومتهای افغانستان به این زبان، نامهربانانه بوده است. به همین جهت وظیفهی حفظ و مراقبت از زبان، به دوش اهل قلم و ادب افغانستان افتاده است. و ما در این برنامه به یکی دیگر از این خادمان زبان میپردازیم، یعنی علی رضوی غزنوی، صاحب دو جلد کتاب «نثر دری افغانستان».
سید علی رضوی غزنوی، در سال ۱۳۱۱ شمسی در جغتوی غزنی به دنیا آمد. تحصیلاتش را تا سطح لیسانس در کابل پی گرفت و پس از آن، مدتی مدیر مجلهی «آریانا» و یکی از نویسندگان دایرةالمعارف آریانا بود. او سپس برای ادامهی تحصیل راهی ایران شد و تحصیلات را در سطوح فوقلیسانس و دکتری، در تهران پی گرفت. او از اولین دانشجویان افغانستانی بود که در ایران مدرک دکتری را دریافت کرد.
سالهای پایانی تحصیل رضوی با شروعجنگها در افغانستان همراه شد و چنین شد که باقی عمر این دانشمند در مهاجرت پاکستان و سپس کشور امریکا گذشت. او در سال ؟؟؟؟ در دیار غربت درگذشت.
رضوی غزنوی او یکی از ادبای صاحب دغدغه در مورد وضعیت زبان فارسی افغانستان بود و به همین دلیل هم شماری از مقالات او در این موضوع است. از این جمله است مقالهای با عنوان «سرگذشت دردناک فارسی دری در افغانستان معاصر» که در کتاب «برگ بیبرگی»، یادنامهی مرحوم استاد رضا مایل هروی منتشر شده است. ضمن توصیهی دوستان به پیدا کردن و خواندن این مقاله، بخشی از آن را در اینجا نقل میکنیم و البته بحث کتاب «نثر دری افغانستان» را برای برنامهی بعد میگذاریم.
«از روزی که «فارسی» را «دری» کردند، مشکلی دیگر بر مشکل افزوده گشت. امروز در هیچ جای دنیا در هیچ کتابخانهای چهار جلد کتاب خواندنی در قفسهی «دری» نخواهید یافت. از باب مثال شما حتی امروز «لغات عامیانهی فارسی افغانستان» تألیف عبدالله افغانینویس، چاپ کابل را هم در یک کتابخانهی بزرگ نمیتوانید در قفسهی دری پیدا کنید. یگانه راه حل این مشکل این است که فارسی افغانستان را «فارسی دری» بخوانیم تا هم نام دقیق کامل اصیل زبان گفته شده باشد و هم در دیدهی جهانیان، ملت بیریشه و نو سرزبان آمده نیاییم و همچون کودک لجبازی خود را از میراث عظیم حلال فرهنگی نسلها محروم نگردانیم.»
خوب دوستان. به پایان این برنامه رسیدیم و آشنایی با کتاب مهم علی رضوی غزنوی یعنی «نثر دری افغانستان» را میگذاریم برای برنامهی بعد.
آدرس کوتاه : www.parsibaan.com/?p=2017
