نویسنده: محمد کاظم کاظمی
ما گفتیم که داد و ستد میان زبانها و ورود واژگان از یک زبان به زبانی دیگر، امری طبیعی است و بین همه زبانها اتفاق میافتد. زبان فارسی نیز واژگان و اصطلاحات زیادی از زبانهای دیگر به خود پذیرفته است. در حد معمول و برای رفع نیاز این قضیه طبیعی است. ولی فارسی دو بار با دو موج غیرطبیعی از کاربرد واژگان زبانهای دیگر روبهرو شد. یکی در زمان ورود اسلام به سرزمینهای فارسیزبان بود که زبان عربی ناگهان کاربردی بسیار یافت و یکی در ابتدای قرن بیست و زمان آشنایی با تمدن و فرهنگ اروپا بود که ناگهان فارسی را در معرض ورود بیرویهی واژگان انگلیسی و فرانسوی قرار داد. از طرفی سیلی از محصولات صنعتیِ حاصل از انقلاب صنعتی و استعمار اروپاییان به این کشورها سرازیر شد و از طرفی بسیاری از اصطلاحات فنی وارد شد که پیش از این سابقه نداشت و در کنار اینها البته بسیاری از کلمات هم بدون ضرورت و برای فخرفروشی به کار میرفت.
و در اواخر قرن چهارده هجری یعنی حوالی بیست سال قبل، باز یک موج دیگر از ورود واژگان بیگانه به ایران و افغانستان شروع شد و علت آن در این مرحله، گسترش ارتباطات مجازی و آشنایی و ارتباط مستقیم مردم با محصولات رسانهای غرب بود. اگر پیش از این یک مجله یا کتاب انگلیسی با دشواری و مصارف زیاد به دست یک متقاضی آن در افغانستان یا ایران میرسید، اکنون دسترسی به منابع انگلیسی در اینترنت حتی از منابع فارسی هم آسانتر شده است. این است که نسل جوانی که به خصوص با فضای مجازی بسیار ارتباط دارند، ناگهان در معرض واژگان بیگانهی بسیاری قرار گرفتهاند.
از طرف دیگر در افغانستان در حدود بیست سال گذشته، سازمانهای غیردولتی و دولتی خارجی حضور بسیار پررنگی داشتهاند و اینها هم سبب کاربرد بیرویهی زبان انگلیسی شدهاند و ما در برنامهی بعد به این موضوع میپردازیم.
آدرس کوتاه : www.parsibaan.com/?p=1725
