نویسنده: محمد کاظم کاظمی
دوستان گرامی. در این چند برنامه، بحث ما درباره‌ی رسم‌الخط فارسی بود. در برنامه‌ی پیش گفتیم که گاهی در این رسم‌الخط، یک کلمه را به چند شکل می‌توان نوشت یا برعکس، چند کلمه را به یک شکل می‌توان نوشت و این قضیه، یادگیری املا و خواندن متن را گاهی سخت می‌کند. مثلاً یک کودک یا شخص کم‌سواد، وقتی می‌خواهد کلمه‌ی «اطبّاء» به معنی طبیبان را بنویسد، نمی‌داند که آن را با «ت» بنویسد یا «طا». و باز ممکن است کلمه‌ی «اَتباع» به معنی تبعه‌های یک کشور را با آن اشتباه کند.
و گفتیم که برای رفع این مشکل بعضی اشخاص می‌گویند که باید خط فارسی را به کنار بگذاریم و از حروف لاتین استفاده کنیم. ولی اینجا می‌خواهیم ببینیم که مثلاً در زبان انگلیسی که حروف آن لاتینی است این مشکلات وجود ندارد؟ و آیا انگلیسی‌زبان‌ها به فکر تغییر خط افتاده‌اند؟
با یک درنگ کوتاه در زبان و خط انگلیسی، می‌توان دریافت که این مسائل در زبان انگلیسی خیلی بیشتر از این است. در این زبان برای بعضی از صداها اصلاً حرف مستقلی وجود ندارد و خیلی از حروف، به جای حروف دیگری کار می‌کنند. ما از فارسی گفتیم که حرف «سین» و «صاد» در آن یکسان تلفظ می‌شود. ولی در انگلیسی قضیه از این عجیب‌تر است. ما اصلاً حرفی برای صدای «ش» نداریم. صدای «ش» به کمک دو حرف «اس» و «اچ» بیان می‌شود. و باز حرف «اچ»، اسم آن «اچ» است، ولی کار حرف «چ» را نمی‌کند، بلکه «ح» تلفظ می‌شود. صدای «چ» به وسیله‌ی حرف «سی» و «اچ» نشان داده می‌شود. ولی این حرف «سی» که اسم آن «سی» است، صدای حرف «کا» را می‌دهد. باز حرف «کا» وقتی با «اچ» همراه شود به «خ» تبدیل می‌شود چون این رسم‌الخط، برای صدای «خ» حرف مستقلی ندارد.
این مسائل همچنان ادامه دارد. مثلاً حرف «اِ» گاهی صدای «آ» را ایجاد می‌کند، گاهی صدای فتحه را ایجاد می‌کند و حرف «او» گاهی صدای «آ» ایجاد می‌کند و گاهی صدای ضمه.
به همین دلیل بسیار مواقع کلمه در انگلیسی یک چیز نوشته می‌شود ولی یک چیز دیگر خوانده می‌شود. ولی انگلیسی‌زبان‌ها به فکر تغییر رسم‌الخط یا حتی اصلاح آن نیفتاده‌اند. چرا؟ در برنامه‌ی بعد بعضی از دلایل آن را خواهیم گفت.
آدرس کوتاه : www.parsibaan.com/?p=1483
