زبان نیاکان، بخش نخست

13 قوس 1402
2 دقیقه

نویسنده: محمد کاظم کاظمی

 

خانواده‌ی زبان فارسی

دوستان گرامی. شاید از خود پرسیده باشید که ما وقتی از «فارسی» صحبت می‌کنیم، چه زبانی را در نظر داریم؟ و این زبان چه پیشینه‌ای داشته است؟

در یک دیدگاه کلی این را بگوییم که ما یک دسته بزرگ زبان‌ها داریم که زبان‌های هند و اروپایی به حساب می‌آیند و همه این‌ها در اصل یک منشأ مشترک دارند. یعنی زبان فارسی، هندی، روسی، انگلیسی، فرانسوی و آلمانی. به همین دلیل هم بین این زبان‌ها بعضی کلمات مشترک است. مثلاً کلمه‌ی مادر فارسی، با Mother انگلیسی و «ما» هندی و «مور» پشتو همه با هم نزدیک هستند. همین طور است کلمه‌ی «ستاره» فارسی، و «استوری» پشتو و «استار» انگلیسی.

حالا شما فکر کنید که چه مقدار کلمات دیگر هم بین این زبان‌ها مشترک است. مثلاً در بین حیوانات، می‌شود «گاو» فارسی و Cow انگلیسی را پیدا کرد.

شاید این سؤال پیش بیاید که ما خانواده‌های دیگر زبانی هم داریم؟ بله خانواده‌های مستقلی داریم که ریشه‌ی جداگانه دارند. مثل زبان‌های سامی که در غرب آسیا افریقا رواج دارند، مثل زبان عربی، زبان عبری، زبان آرامی و امثال این‌ها. و یک خانواده‌ی بزرگ دیگر از زبان‌ها نیز زبان‌های ترکی و مغولی هستند که در نواحی شرق آسیا رایج بوده‌اند و البته در افغانستان و ایران امروز هم کاربرد دارند مثل ترکی، ازبیکی و ترکمنی.

البته که بین زبان‌های خانواده‌ی هند و اروپایی و سامی و ترکی و مغولی هم داد و ستدهایی بوده است که بحث‌های شیرینی دارد و ما در برنامه‌های بعد به آن‌ها خواهیم پرداخت.

حالا، در این خانواده‌ی بزرگ زبان‌های هند و اروپایی، باز یک مجموعه زبان هستند که در ناحیه‌ی هند و ایران بزرگ رایج بوده‌اند. به این‌ها زبان‌های هند و ایرانی می‌گویند مثل فارسی، پشتو، هندی، بلوچی، کردی، لری، گیلکی، آذری و امثال این‌ها.

و آنچه ما در این سلسله برنامه به آن بیشتر می‌پردازیم، زبان فارسی است، یعنی یکی از زبان‌های شاخه‌ی هند و ایرانی، از مجموعه‌ی بزرگ زبان‌های هند و اروپایی.

آدرس کوتاه : www.parsibaan.com/?p=1272


مطالب مشابه